6306 sayılı Kanun kapsamında, kentsel dönüşüm projelerinde maliklere çeşitli harç muafiyetleri sağlanmaktadır:
Tapu Harçları: Riskli yapıların yenilenmesi sürecinde, tapu işlemleri sırasında alınan harçlardan muafiyet uygulanmaktadır. Bu, maliklerin mali yükünü azaltarak süreci teşvik etmektedir.
Ruhsat ve İskân Harçları: Yeniden inşa edilen binalar için alınması gereken inşaat ruhsatı ve iskân (yapı kullanma izin belgesi) harçlarında da muafiyetler söz konusudur. Ancak, bu harçların miktarı ve muafiyet oranları ilçe belediyelerine göre farklılık gösterebilmektedir. Bu nedenle, maliklerin bağlı bulundukları belediyelerden güncel bilgileri edinmeleri önemlidir.
KDV Avantajları
Kentsel dönüşüm projelerinde, Katma Değer Vergisi (KDV) oranlarında da avantajlar sağlanmaktadır:
Konut Teslimlerinde İndirimli KDV Oranı: Riskli yapıların yıkılıp yeniden yapılması durumunda, yeni konutların tesliminde uygulanacak KDV oranı düşürülebilmektedir. Bu oran, taşınmazın bulunduğu bölge ve özelliklerine göre değişiklik gösterebilir. Güncel KDV oranları ve uygulamaları için ilgili vergi dairesi veya mali müşavirlerle görüşülmesi tavsiye edilir.
2025 Yılı Güncel Kira Yardımları
2025 yılı itibarıyla, kentsel dönüşüm kapsamında hak sahiplerine sağlanan kira yardımları artırılmıştır. Yeni düzenlemelere göre:
İstanbul İli İçin: Maliklere aylık 8.000 TL kira yardımı yapılmaktadır. Bu yardım, riskli yapıların tahliyesi ve yeniden inşası sürecinde, en fazla 18 ay boyunca verilmektedir.
Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya İlleri İçin: Bu illerdeki hak sahiplerine aylık 6.500 TL kira yardımı sağlanmaktadır. Yardım süresi, İstanbul'da olduğu gibi, en fazla 18 ay ile sınırlıdır.
Diğer Büyükşehirler İçin: Aylık 5.500 TL kira yardımı, en fazla 18 ay süreyle verilmektedir.
Diğer İller İçin: Aylık 4.500 TL kira yardımı, en fazla 18 ay boyunca sağlanmaktadır.
Ayrıca, kiracılara ve sınırlı ayni hak sahiplerine taşınma masraflarını karşılamak amacıyla tek seferlik kira yardımları da yapılmaktadır. Bu yardımların miktarı, taşınmazın bulunduğu ile göre değişiklik göstermektedir.
Başvuru Süreci ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Başvuru Zamanlaması: Riskli yapıların tahliyesi ve yıkımından sonra, hak sahiplerinin bir yıl içinde ilgili kurumlara başvurması gerekmektedir.
Başvuru Belgeleri: Gerekli belgeler arasında riskli yapı tespit raporu, tahliye edildiğine dair belge ve yeni adres bilgileri bulunmaktadır. Başvurular, e-Devlet üzerinden veya ilgili belediyelerin kentsel dönüşüm müdürlükleri aracılığıyla yapılabilmektedir.
İkili Yardım Durumu: İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından sağlanan kira yardımlarından faydalanan hak sahipleri, aynı zamanda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın sunduğu kira yardımlarından da yararlanabilmektedir.
Sonuç
6306 sayılı Kanun kapsamında sunulan harç muafiyetleri, KDV avantajları ve güncellenen kira yardımları, kentsel dönüşüm sürecindeki mali yükü hafifletmeyi amaçlamaktadır. Hak sahiplerinin bu avantajlardan tam olarak yararlanabilmesi için güncel mevzuatı takip etmeleri ve ilgili kurumlarla düzenli iletişim halinde olmaları büyük önem taşımaktadır.